آسان درس

سوالات متن

مطالعات نهم : سوالات متن درس سیزدهم (نهضت مشروطه)

۱. در دوره مظفرالدین شاه رویدادی بزرگ در ایران رخ داد. این رویداد ..[ نهضت مشروطیت ].. بود.

۲‌. نتیجه نهضت مشروطه چه بود؟
پاسخ : نهضت مشروطه باعث شد نظام پادشاهی استبدادی ، جای خود را به پادشاهی مشروطه داد.

۳. نظام پادشاهی مشروطه چه نوع حکومتی است؟
پاسخ : در نظام پادشاهی مشروطه قدرت و اختیارات پادشاه بر اساس قانون محدود می شود و اداره کشور تنها در اختیار شاه نیست و نهاد هایی مانند مجلس شورا و هیئت وزیران (دولت) در اداره کشور مشارکت و دخالت دارند.

۴. چرا در میانه دوران سلطنت ناصرالدین شاه اوضاع سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ایران رو به افول نهاد و در دوران مظفرالدین شاه بیشتر شد؟
پاسخ : با افزایش نفوذ و دخالت انگلستان و روسیه در ایران ، اوضاع سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ایران رو به افول نهاد. این روند در دوران پادشاهی مظفرالدین شاه ، به سبب ضعف و ناتوانی او فزونی یافت.

۵. چرا مردم ایران (در دوره قاجار) به تکاپوی اصلاح اوضاع کشور افتادند؟
پاسخ : مردم ایران که طعم تلخ استعمار را چشیده بودند و می دانستند که حکومت استبدادی کشورشان نیز قادر به مبارزه با استعمارگران نیست ، با تکیه بر آموزه های دین اسلام و مذهب شیعه ، به تدریج به تکاپوی اصلاح اوضاع کشور بر آمدند.

۶. کشورهای استعمارگر چگونه می خواستند کشورهای دیگر را مستعمره خود قرار دهند؟
پاسخ : آنها پس از انقلاب صنعتی تلاش کردند تا تمام جهان را در چنگ خود بگیرند و از منافع اقتصادی آنها بهره مند شوند. یکی از برنامه های آنها ، تضعیف حکومت های مستقل در سراسر جهان و در نهایت تبدیل آن کشورها به مستعمرات کشورهای قدرتمندی چون انگلستان بود. آنها همچنین با ایجاد فقه های جدید و دامن زدن به اختلافات مذهبی و اجتماعی ، سعی کردند تا نیروی مقاومت مردمی را در این کشور تضعیف کنند.

۷. نقش روشنفکران در انقلاب مشروطه چه بود؟
پاسخ : از اواسط دوره قاجار ، برخی شروع به تمجید از ویژگی های تمدن غربی و حکومت های مشروطه کردند و در مقابل ، اوضاع نابسامان کشور را بیان می کردند.

۸. روشنفکران در دوره قاجاریه چه چیزی را ترویج می دادند؟
پاسخ : بعضی از روشنفکران این دوران ، پذیرش بی چون و چرای اندیشه های غربی و خودباختگی در برابر غرب را ترویج می کردند و نهضت اصلاح طلبی مردم ایران را که بر اساس عدالت خواهی و نفی استعمار بود ، با عقاید و اندیشه های غربی ، در می آمیختند.

۹. چه چیزی انگیزه مردم را برای مبارزه با استبداد و سلطه خارجی بیشتر کرد؟
پاسخ : موفقیت نهضت تنباکو و قتل ناصرالدین شاه

۱۰. چه عواملی باعث بوجود آمدن اعتراضات مردمی در دوران مظفرالدین شاه شد؟
پاسخ : مظفرالدین شاه ، شاهی نالایق بود که توانایی سامان دادن به کشور را نداشت و ماجرای هزینه های سنگین سفرهای او به خارج کشور در عین وضعیت بد اقتصادی مردم ، موجب ناراحتی های فراوانی شده بود. چنین اوضاعی در کنار برخی توهین ها به مقدسات دینی مردم از سوی برخی کارگزاران کشورهای استعمارگر در ایران ، سبب به وجود آمدن اعتراضات مردمی به رهبری علمای تهران و در رأس آنها ، آیت الله بهبهانی و آیت الله سید محمد طباطبایی بود.

۱۱. کدام عامل جریان مشروطه را سرعت بخشید؟
پاسخ : ماجرای فلک شدن برخی از تجار بود.

۱۲. جریان فلک شدن تجار توسط حاکم تهران چه بود؟
پاسخ : در آن زمان ، قیمت برخی کالاهای اساسی مانند نان و قند بالا رفت ، برخی از مردم به همراه تعدادی از تاجران قند به این گرانی اعتراض کردند. حاکم تهران بجای آنکه به شکایت آنان رسیدگی کند ، به آنها توهین کرد و تاجران را فلک کرد.

۱۳. عکس العمل مردم از به فلک کشیده شدن تجار توسط حاکم تهران چه بود؟
پاسخ : اعتراضات ادامه یافت و عده ای از علما با تحصن (بست نشینی) در حرم حضرت عبدالعظیم از مردم حمایت کردند.

۱۴. پس از به فلک بستن تجار ، تحصن علما در حرم عبدالعظیم ..[ یک ماه ].. طول کشید.

۱۵. در رأس تحصن کنندگان حرم عبدالعظیم چه کسانی قرار داشتند؟
پاسخ : آیت الله بهبهانی و آیت الله سید محمد طباطبایی.

۱۶. مهمترین خواسته معترضین در حرم عبدالعظیم چه بود؟
پاسخ : تشکیل عدالت خانه در تمام شهرها و عمل به قانون اسلامی به شکل دقیق بود.

۱۷. مظفرالدین شاه به خواسته های ..[ مهاجران عبدالعظیم ].. عمل نکرد.

۱۸. وقتی مظفرالدین شاه به خواسته های مهاجران عبدالعظیم عمل نکرد علما و مردم دست به چه اقدامی زدند؟
پاسخ : در پی تشکیل نشدن عدالت خانه و شدید شدن اعتراضات ، شهر حالت نیمه تعطیل به خود گرفت و آیت الله طباطبایی و بهبهانی که پیشرفت کار را بدون همراهی آیت الله شیخ فضل الله نوری ناممکن می دیدند ، از او خواستند تا به جمع معترضین بپیوندند. شیخ فضل الله که بزرگترین عالم تهران بود ، با آنان همراه شد و در پی او ، اکثر روحانیون تهران به معترضان ملحق شدند.
در نهایت، جمعی چند هزار نفره ، برای به دست آوردن مطالبات خود ، راهی قم شدند و با ارسال نامه به عالمان دیگر شهرها و مراجع در عراق ، بسیاری از ایشان را با خود همراه کردند.

۱۹. چرا عده ای از معترضین در سفارت انگلیس تحصن کردند؟
پاسخ : با خروج علما از تهران ، در شهر شایعه شد که دولت قرار است تجار و کسبه ای را که جزء معترضان هستند ، تحت فشار قرار دهد. از این رو ، جمعی از آنها به تحریک برخی وابستگان انگلستان ، به سفارت این کشور پناه بردند. به تدریج جمعیت تحصن کنندگان در سفارت افزایش یافت و به هزاران نفر تاجر ، کاسب ، طلبه و عموم مردم رسید.

۲۰. عکس العمل اعضای سفارت انگلیس در برابر تحصن مردم در سفارت خانه چه بود؟
پاسخ : اعضای سفارت از این فرصت استفاده کردند و با پذیرایی از مردم ، به تأثیر گذاری بر خواسته های آنان پرداختند و بیشتر مردم نیز ، از سیاست پیچیده استعماری انگلیس و سوء استفاده این کشور از تحصن آنها ، غافل بودند. بسیاری از مردم برای اولین بار در سفارت با واژه (مشروطه) آشنا شدند و انگلیسی ها و غربگرایان به آنان القا کردند که بادی همچون انگلستان ، مشروطه و مجلس شورا بخواهند.

۲۱. فرمان مشروطیت توسط چه کسی و در چه تاریخی امضا شد؟
پاسخ : توسط مظفرالدین شاه و در مرداد ۱۲۸۵.

۲۲. پس از صدور فرمان مشروطه عده ای از سیاستمداران مشروطه خواه ، به سرعت ..[ قانون اساسی ].. را تدوین کردند.

۲۳. مسائل و حوادث پس از مشروطه که باعث شد هدف های اصلی جنبش مشروطه خواهان بطور کامل محقق نشود چه بود؟
پاسخ : ۱ : تدوین متمم قانون اساسی و شدت گرفتن اختلاف ها
۲ : تعطیلی مجلس
۳ : شهادت شیخ فضل الله نوری
۴ : افزایش دخالت های خارجی
۵ : وقوع جنگ جهانی اول

۲۴. چرا قانون اساسی کاستی هایی داشت و عکس العمل علما در این زمینه چه بود؟
پاسخ : تنظیم شتابان قانون اساسی توسط نمایندگان موجب بروز کاستی هایی در آن شد. این کاستی ها ، آیت الله شیخ فضل الله نوری و جمعی زیادی از علما و دلسوزان را واداشت تا خواستار افزودن برخی متمم ها به قانون اساسی شوند.

۲۵. متمم قانون اساسی با تلاش چه کسی به قانون اساسی افزوده شد؟
پاسخ : شیخ فضل الله نوری

۲۶. متمم قانون اساسی در چه موردی بود؟
پاسخ : بخش هایی در متمم قانون اساسی تصویب شد که بنابر آن ، باید چند نفر از مجتهدان و فقیهان اسلام که با شرایط و زمان خود آشنا بودند ، در مجلس شورا شرکت می کردند تا قانون های مصوب ، مخالف قواعد اسلامی نباشد.

۲۷. پس از مظفرالدین شاه چه کسی جانشین او شد؟
پاسخ : محمدعلی شاه

۲۸. محمدعلی شاه چگونه پادشاهی بود؟
پاسخ : پادشاهی مستبد بود.

۲۹. به دستور ..[ محمدعلی شاه ].. ، مجلس به توپ بسته شد و منحل گردید.

۳۰. مجلس چگونه توسط محمدعلی شاه به توپ بسته شد و منحل گردید؟
پاسخ : او با پشتیبانی دولت روسیه و حمایت طرف داران حکومت استبدادی ، تصمیم گرفت حکومت نوپای مشروطه را نابود سازد. پس از چند ماه اختلاف و درگیری موافقان و مخالفان مشروطه و حوادثی مانند قتل صدراعظم شاه و سوء قصد به جان شاه ، به دستور محمدعلی شاه ، مجلس به توپ بسته شد و منحل گردید.

۳۱. با تعطیلی مجلس، گروهی از مشروطه خواهان به ..[ اروپا ].. رفتند.

۳۲. مجاهدان مشروطه خواه در تبریز به رهبری ..[ ستارخان ].. و ..[ باقرخان ].. در برابر حکومت استبدادی محمدعلی شاه به پا خاستند.

۳۳. چه کسانی در برابر استبداد محمدعلی شاه به پا خاستند و چه نتیجه ای گرفتند؟
پاسخ : مردم و علما در داخل کشور به مقاومت پرداختند.
مقاومت اصلی از سوی مردم تبریز و به سردمداری ستارخان و باقرخان و با حمایت مراجع نجف شکل گرفت. در این زمان ، طرف داران مشروطه در گیلان و اصفهان ، در پی انتشار خبر مقاومت مردم تبریز ، راهی تهران شدند و آن را تصرف کردند.

۳۴. فاتحان تهران پس از فتح تهران دست به چه اقدامی زدند؟
پاسخ : با تشکیل مجلسی فوق العاده ، محمدعلی شاه را برکنار کردند و پسر نوجوانش ، احمد شاه ، را به جانشینی او برگزیدند.

۳۵‌. با پیروزی دوباره مشروطه خواهان چه اتفاقی افتاد؟
پاسخ : با پیروزی دوباره مشروطه خواهان انتظار می رفت که دشمنان واقعی نهضت ، مجازات شوند. اما آنها رها شده و محمدعلی شاه نیز بدون محاکمه به خارج کشور منتقل شد. همچنین ، در اولین روزها ، جمعی از علما دستگیر شدند و شیخ فضل الله نوری نیز پس از یک محاکمه نمایشی ، به شکلی دردآور اعدام شد.

۳۶. شهادت شیخ فضل الله نوری در جریان نهضت مشروطه نشان دهنده چیست؟
پاسخ : شهادت مظلومانه بزرگترین عالم تهران در جریان نهضت مشروطه که قبل از آن در نهضت تنباکو نیز نقش موثری داشت ، نشانه ای از انحراف در مسیر مشروطه بود که از مدت ها قبل ، شروع شده بود.

۳۷. شیخ فضل الله نوری مخالف و طرفدار چه نوع مشروطه ای بود؟
پاسخ : با مشروطه منطبق بر ارزش های غربی مخالف بود و طرف دار مشروطه شرعی بر پایه ارزش های اسلامی بود.

۳۸. انگلستان و روسیه برای مقابله با آلمان و متحدانش چه تصمیمی گرفتند؟
پاسخ : تصمیم گرفتند بجای رقابت ، با یکدیگر همکاری کنند. به همین دلیل ، طی قرار داد ۱۹۰۷ ایران را بین خود تقسیم کردند.

۳۹. قرارداد ۱۹۰۷ بین کدام کشورها بسته شد؟
پاسخ : انگلستان و روسیه

۴۰. جنگ جهانی اول در چه سالی و بین چه کشورهایی رخ داد؟
پاسخ : در سال ۱۹۱۴ میلادی (۱۲۹۲ شمسی) بین متحدین و متفقین.

۴۱. جنگ جهانی اول پس از ..[ ۴ ].. سال با پیروزی ..[ متفقین ].. به پایان رسید.

۴۲. نتیجه جنگ جهانی اول چه بود؟
پاسخ : بر اثر این جنگ ، میلیون ها نفر کشته ، زخمی و آواره شدند و خسارت ها و ویرانی های زیادی به بار آمد.

۴۳. در جنگ جهانی اول متحدین و متفقین کدام کشورها بودند؟
پاسخ : متحدین : آلمان ، ایتالیا ، اتریش ، مجارستان و عثمانی.
متفقین : انگلستان ، روسیه ، فرانسه ، در اواخر جنگ (آمریکا).

۴۴. موضع ایران در جنگ جهانی اول چه بود؟
پاسخ : دولت ایران در ابتدای جنگ جهانی اول بی طرفی کامل خود را اعلام کرد اما انگلستان ، روسیه و عثمانی این بی طرفی را نادیده گرفتند و نیروهای خود را وارد ایران کردند. پس از آن برخی مناطق ایران صحنه نبرد نیروهای روسیه و انگلستان با قوای عثمانی بود.

۴۵. دلیرمردان تنگستانی به فرماندهی ..[ رئیسعلی دلواری ].. با ایثار جان خویش ضربه سنگینی به اشغالگران وارد آورد.

۴۶. کدامیک از کشور در جنگ جهانی اول جزء کشورهای متفقین بود؟
پاسخ : انگلستان

دیدگاه های کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *